KOŁO MIŁOŚNIKÓW PIEŚNI I SCENY W RUDNIKACH
Rudniki, zarówno obecnie, jak i w przeszłości były miejscem o bardzo bogatych tradycjach kulturalnych. Dawniej niewątpliwie duży wpływ na życie kulturalne regionu miał fakt istnienia Dworu w Rudnikach, który skupiał wokół siebie przedstawicieli rodów szlacheckich, zarówno wśród gospodarzy majątku jak i licznie odwiedzających to miejsce gości. Dworek był zapewne miejscowym ośrodkiem kultury zapewniającym rozrywkę oraz życie towarzyskie swoim mieszkańcom.
Znając burzliwe losy naszego kraju na przestrzeni wieków, wiemy, że były okresy, kiedy wydarzenia takie jak rozbiory Polski czy późniejsze wojny mocno utrudniały, a często wręcz całkowicie uniemożliwiały jakiekolwiek działania kulturalne, tłumiąc je na długie lata. Zawsze jednak nadchodził czas spokojniejszy, gdzie naturalną potrzebą ludzi jest prawo do bycia wolnym, do bycia szczęśliwym, prawo do radości i zabawy. Wtedy to też zazwyczaj krok po kroku odradzało się życie kulturalne.
Należy zaznaczyć, że kultura to ludzie, i bez ludzi nie ma kultury. To właśnie ludzie inicjowali i dbali o to, aby kultura była obecna w życiu regionu.
Zapewne bardzo duży wpływ na odbudowanie życia kulturalnego w Rudnikach po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, miało powołanie Koła Miłośników Pieśni i Sceny im. Stanisława Moniuszki. Stowarzyszenie to działało między 1932 – 1933 rokiem. Siedzibą koła były Rudniki, a terenem działalności gmina Rudniki.
Według statutu stowarzyszenia jego celem było wychowanie swych członków w duchu twórczym poprzez podniesienie umysłowego i moralnego poziomu członków. Wychowanie w członkach ducha towarzyskości i zainteresowania do życia zbiorowego oraz dostarczanie im w godzinach wolnych od pracy pozytywnej rozrywki.
W tym celu Koło Miłośników Pieśni i Sceny z zachowaniem obowiązujących w tym czasie przepisów prawnych mogło: zakładać bibliotekę, czytelnię pism, urządzać odczyty, pogadanki, dyskusję, wycieczki itp. Urządzać przedstawienia, koncerty, wieczory dyskusyjne. W ramach jego działalności było również organizowanie kółek dramatycznych i muzycznych.
Koło, jako osoba prawna, mogła korzystać z pieczęci: „Koło Miłośników Pieśni i Sceny” im. Stanisława Moniuszki w Rudnikach. Fundusze koła pochodziły ze składek członkowskich, wpisowego, opłat pobieranych z korzystania z urządzeń, darowizn i ofiar oraz z dochodów nadzwyczajnych.
Członkowie koła dzielili się na trzy grupy. Członkiem rzeczywistym mogła zostać każda osoba pełnoletnia, która podpisała deklarację i została polecona przez dwóch członków. Członka honorowego mianowało ogólne zebranie spośród osób, które zasłużyły się dla koła w bardzo szczególny sposób. Rolą członków wspierających, którym była każda osoba wchodząca w skład koła, było opłacenie 50 groszy wpisowego oraz składkę: 25 groszy miesięcznie opłacaną z góry.
21 Marca 1933 roku w wolnym zebraniu wyłoniono skład zarządu, w który weszli: Antoni Pietrzak – prezes, Jerzy Żołnowski – vice prezes, Paweł Gasztych – skarbnik, Helena Mieszkalska – sekretarz. Członkami zarządu byli również: Antoni Kuśnicki, Stanisław Kazimierczak oraz Eustachy Dyszkant.
Opracowanie: Marlena Iwańska, Arkadiusz Spodymek (GOKSiR w Rudnikach)
Źródło: Archiwum Państwowe w Łodzi, oddział w Sieradzu.
